کمال تبریزی (کارگردان)

کمال تبریزی را با کمدی‌های سیاسی‌اش می‌شناسیم. او کارگردانی است که چه بخواهد و چه نخواهد نامش با فیلم مارمولک گره خورده و با اینکه سعی کرده تا بتواند با ساخت آثار دیگر خودش را از آن حال و هوا بیرون ببرد ولی در نهایت چندی پیش با ساخت مارموز، سعی کرد تا بار دیگر موفقیت مارمولک را تکرار کند و حالا هم با فیلم ما همه با هم هستیم آمده است.

تبریزی در فیلم «همه با هم هستیم» به یک بلوغ سیاسی رسیده و سیاسی‌ترین فیلم کارنامه هنری خود را ساخته است. او در این فیلم بیش از حد به تمثیل گرایی و نماد شناسی تاکید دارد و این موضوع هم نکته مثبتی برای فیلم شده و هم یک نکته منفی برای فیلم به حساب می‌آید.

این نشانه‌ها برای مخاطب عام واکاوی نمی‌شوند و مخاطب خاص‌تر که به معنای آنها پی‌ می‌برد، صرفا از جریان داستان لذت می‌برد و حرف خاصی و تحلیل خاصی را دریافت نمی‌کند. ما صرفا تیپ‌هایی را می‌بینیم که حرف‌های گل درشتی می‌زنند و البته چند صحنه جذاب و طعنه آمیز برای روایت سیاسی قصه (مانند سیلی زدن به صورت مردی که نمی‌خواهد هواپیما سقوط کند و یا خوردن و خوردن بی وقفه کاراکتر مهران مدیری که بنظر می‌آید راس همه امور است) نیز چاشنی این داستان شده است.

«ما همه با هم هستیم» دو رو دارد. فیلمی دو رو که مانند سیاست کثیف بازی می‌کند و هم به میخ می‌زند و هم به نعل. فیلمنامه دو پهلوی این اثر باعث شده که هم بتوان آن را یک نامه طویل انتقادی به دولت خواند و هم یک طومار انتقادی به مردمان معترض و منتقد. نام قبلی فیلم که «ما همه با هم نیستیم» انتخاب شده بود، بسیار با مسماتر بود.

معرفی فیلم :

معرفی (۱)

فیلم داستان یک هواپیما را تعریف می‌کند که مسافران آن آدمهایی هستند که از زندگی زده شده‌اند و قصد خودکشی دارند. آنها می‌خواهند این هواپیما سقوط کنند و برای این کار هم از خلبانی استفاده می‌کنند که پیش‌تر هم باعث کشتار جمعی عده زیادی از مسافرین شده است. او و کمک خلبانی کله شق تصمیم می‌گیرند این مردم ناامید را در هواپیمایی که قصد سقوط به آب‌های خلیج فارس دارد هدایت کنند. در این بین یک مسافر وجود دارد که اشتباهی وارد این جریان شده و تصمیم دارد که مردم را از خودکشی کردن منصرف کند. او برای این کار هم دروغ می‌گوید و هم وعده می‌دهد اما در بین برخی از خوش باوران این مردم، تبدیل به یک قهرمان می‌شود…

در همین خطوط داستانی فوق اگر دقت کنید می‌توانید نشانه‌های زیادی از تاریخ معاصر کشورهای زیادی را پیدا کنید. اما همین نشانه‌ها را می‌توان با برداشت دیگری هم نگاه کرد؛ علی (همان فردی که قصد خودکشی ندارد) با مردمانی در می‌افتد که ناامید هستند و بس. این مردم ناامید انگیزه هیچ کار دیگری ندارند و رهبر آنها نیز خلبانی است که دائما شل می‌کند و تکلیفش با خودش مشخص نیست. مردم معترض داخل هواپیما، با یک سری تکان هواپیما جا می‌زنند و برخی از آنها نیز خام حرف‌های علی می‌شوند. این مردم معترض به شرایط زندگی‌شان، این مردم که به آخر خط رسیدند، نمی‌دانند دارند چه می‌کنند.

معرفی (۲)

فیلمنامه فیلم «ما همه با هم هستیم» بسیار گنگ شروع می‌شود و ذره ذره سعی می‌کند تا به یک جمع بندی برسد. فیلم از همان ابتدا نمادگرایی را آغاز می‌کند و تلاش دارد که حرف‌هایش را در لا به لای این نمادها به مخاطبش بزند. برخی از این حرف‌ها به مخاطب می‌رسد و برخی در زیر وصف و خیالات نویسندگان فیلمنامه (که تعدادشان به سه نفر هم می‌رسد) گم می‌شوند.

اکثر کاراکترهای فیلم اسم ندارند و همانطور که از کلیت فیلم برمی‌آید، کارگردان قصد دارد تا هر یک از شخصیت‌ها را تبدیل به یک نماد از قشری خاص کند؛ یک سینماگر، دخترهای شوخ و شنگ، یک مادر مهربان، یک دیوانه، یک زن از دنیا بریده و… در بین معترضان تقریبا هیچ آدم عاقلی نیست و همین موضوع می‌تواند تا حد زیادی حرف‌های انتقادی کارگردان را زیر سوال ببرد چرا که از دیدگاه فیلم او، مردمان منتقد وضعیت عقلانی چندان سالمی ندارند.

معرفی (۳)

ما همه با هم هستیم یک فیلم سیاسی است که به نظر نمی‌آید چندان زیر تیغ سانسور رفته باشد چرا که حرف‌هایش را تمام و کمال می‌زند اما این حرف‌ها طوری بیان می‌شود که به مذاق بسیاری از تماشاگران خوش نمی‌آید.

کمال تبریزی جهانی را ساخته که در آن نقش‌های مختلف جامعه ایران سعی دارند تا بدون دلیل خاصی، هواپیمایی که سوارش هستند را به سقوط وادارند و این بی انگیزگی باعث شده که کاراکترها کودن‌تر از حد معمول هم به نظر بیایند. لیلا حاتمی، نقش زنی را دارد که این افراد را برای زنده نگه داشتن شرکت هواپیمایی‌اش گرد هم آورده و نقش این عامل خارجی، بیش از حدی که در واقعیت سیاسی جامعه ایران وجود دارد پررنگ نشان داده شده است.

دیدن فیلم ما همه با هم هستیم کاملا بسته به نوع گرایش سیاسی شما، می‌تواند حس متفاوتی در بیننده ایجاد کند. کمال تبریزی فیلمی ساخته که در آن اعتراضات و انتقادات مردمی را به تصویر کشیده و به ستوه آمدن این ملت را دستمایه آخرین ساخته خود کرده است؛ او با وجود اینکه انتقادهای شدیدی نسبت به موانع ایجاد شده برای این انتقادات دارد، اما کمان پیکان انتقادش تقریبا هیچ چیز و هیچ کس را در مصونیت نگه نمی‌دارد. توگویی فیلم تکلیفش با خودش هم مشخص نیست و معلوم نیست می‌خواهد طرف چه کسی را بگیرد؛ البته شاید بی‌طرفی حرفی بوده که فیلمساز به دنبالش بوده

حاشیه ها

بد نیست مراسم فرش قرمز یا همان افتتاحیه فیلم ما همه با هم هستیم اشاره داشته باشیم؛ مراسمی که بزرگترین افتتاحیه یک فیلم سینمایی در تاریخ سینمای کشورمان به شمار می‌آمد و قریب به ۲۵۰۰ نفر در آن حضور داشتند. جدا از سیل عظیم مردم مشتاق به تماشای آخرین اثر کمال تبریزی، جمعی از اساتید و بازیگران و حتی ورزشکاران کشورمان نیز در این مراسم حضور داشتند که مورد تشویق حضار قرار گرفتند و البته غیبت معنادار برخی ستاره‌های فیلم همچون مهران مدیری و لیلا حاتمی نیز برای طرفداران کمی ناامید کننده بود.

بازیگران :

مهران مدیری (بازپرس) لیلا حاتمی (خانم مژدهی رئیس شرکت هواپیمایی) محمد رضا گلزار (خودش) جواد عزتی (مجید) مانی حقیقی (کاپیتان شادمان) سروش صحت (کارگردان) پژمان جمشیدی (علی حاجتی) سیروس گرجستانی (پیرمرد مسافر که آلزایمر دارد) ویشکا آسایش (راضیه) مهران غفوریان (مسافر هواپیما) حسن معجونی (دکتر) هانیه توسلی، بهنوش بختیاری، سام نوری، نادر فلاح و …